Σύμφωνα με την εικασία αυτή, η τρισδιάστατη σφαίρα είναι μοναδική ανάμεσα στις τρισδιάστατες πολλαπλότητες. Καμία άλλη τρισδιάστατη πολλαπλότητα δεν επιδεικνύει τις δικές της απλές ιδιότητες. Οι τρισδιάστατες πολλαπλότητες διαθέτουν σύνορα ή και πολλαπλούς τρόπους σύνδεσης μιας περιοχής με κάποια άλλη. Σύμφωνα με την εικασία του Πουανκαρέ, η τρισδιάστατη σφαίρα είναι η μόνη τρισδιάστατη πολλαπλότητα που στερείται αυτών των περίπλοκων χαρακτηριστικών. Η απόδειξη του Πέρελμαν επιπλέον ταξινόμησε όλα τα είδη των τρισδιάστατων πολλαπλοτήτων που υπάρχουν.
Αν κάποιος σας ρώταγε να ονομάσετε έναν σπουδαίο μαθηματικό του 21ου αιώνα, ποιος θα σας ερχόταν πρώτος στο μυαλό; Υπάρχει κάποιος που να μπορεί να ανταγωνιστεί τις σπουδαίες φυσιογνωμίες των προηγούμενων αιώνων; Ο Γκριγκόρι Πέρελμαν είναι μάλλον η… σωστή απάντηση.
Ο Διδάκτωρ των μαθηματικών Πέρελμαν έγινε ο πρώτος επιστήμονας που αρνήθηκε να παραλάβει το θεωρούμενο ως Νόμπελ των μαθηματικών Μετάλλιο Φιλντς το 2006 λέγοντας: «Τα χρήματα ή η δόξα δεν με ενδιαφέρουν. Δεν θέλω να με επιδεικνύουν όπως ένα ζώο σε ζωολογικό κήπο. Δεν είμαι ένας ήρωας των μαθηματικών. Δεν είμαι καν επιτυχημένος· γι’ αυτό δεν θέλω να βρεθώ στη θέση του να πρέπει να με κοιτάνε όλοι». Ο Πέρελμαν ενώ έχει δεχθεί το βραβείο της Μαθηματικής εταιρίας της Αγ. Πετρούπολης το 1991, αρνήθηκε να παραλάβει εκτός από το μετάλλιο Φιλντς το 2006, άλλα δύο βραβεία: το βραβείο της Ευρωπαϊκής μαθηματικής εταιρίας το 1996 και το βραβείο της χιλιετηρίδας (αγγλ: Millennium Prize) το 2010 από το Ινστιτούτο Clay Mathematics. Είναι ακόμη ιδιαίτερο το γεγονός ότι τα τρία άρθρα που συνέταξε όσον αφορά την απόδειξη της περίφημης «υπόθεσης» τα ανέρτησε στην ιστοσελίδα ελεύθερης διακίνησης επιστημονικών άρθρων του αμερικανικού πανεπιστημίου Κορνέλ http://arxiv.org/ αντί να καταθέσει την εργασία του σε ένα έγκυρο επιστημονικό περιοδικό με αξιολόγηση από ομότιμους κριτές (αγγλ: peer-review). Τα τρία αυτά άρθρα είναι τα εξής (στα αγγλικά):1. The entropy formula for the Ricci flow and its geometric applications
2. Ricci flow with surgery on three-manifolds
3. Finite extinction time for the solutions to the Ricci flow on certain three-manifolds
Για να αντιληφθεί κανείς πόσο περίπλοκη ήταν η Υπόθεση του Πουανκαρέ, αρκεί να αναφέρουμε ότι ιδιοφυείς μαθηματικοί χρειάστηκε να εργαστούν επί τέσσερα χρόνια για να ελέγξουν την εγκυρότητα της απόδειξης του Πέρελμαν. Εκτιμάται ότι η επιβεβαίωση της λύσης του γρίφου θα συμβάλει καθοριστικά στην κατανόηση που έχουμε για το χώρο, ακόμη και στη γνώση μας για το «σχήμα» του σύμπαντος.
Η λιτή ζωή ενός σπουδαίου μαθηματικού
Το ένα εκατομμύριο που άφησε στην άκρη ο Ρώσος μαθηματικός είναι μόνο ένα μικρό παράδειγμα από όλα όσα έχει απαρνηθεί, για χάρη των ιδεών του. Κερδίζοντας την Ολυμπιάδα των μαθηματικών σε ηλικία 15 ετών και αποκαλύπτοντας το τεράστιο του ταλέντο από πολύ νωρίς, ο Πέρελμαν έχει ένα σημαντικό μαθηματικό παρελθόν. Κατά την διάρκεια όλων αυτών των χρόνων, έχει δεχτεί προτάσεις από τα σημαντικότερα πανεπιστήμια του κόσμου, τα οποία όμως δεν είχαν την τύχη να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του.
Δούλεψε για λίγο καιρό στις ΗΠΑ, επέστρεψε στην Ρωσία και συνέχισε την ζωή του στο σπίτι του μαζί με την μητέρα του. Αφού απέδειξε την «Εικασία του Πουανκαρέ», η… φτωχή καθημερινότητα του θα μπορούσε να πάρει αντίθετη τροπή. Ωστόσο, η μεγάλη του επιτυχία όχι μόνο δεν διαστρέβλωσε τις αντιλήψεις του, αλλά τον έστρεψε ακόμα περισσότερο στον εαυτό του. Ο Πέρελμαν απομονώθηκε, απέρριψε κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας και κλείστηκε στους τέσσερις τοίχους του δωματίου του, συνεχίζοντας το μαθηματικό του ταξίδι.
Δείτε την ζωή του Ρώσου μαθηματικού φτιαγμένη σε ρωσικό καρτούν με αγγλικούς υπότιτλους:
http://www.emeimathias.gr/grigori-perelman/
Χαράλαμπος Κ. Φιλιππίδης
Μαθηματικός